بخش تحقیقات به نژادی

معرفی

با آغاز زراعت چغندرقند در ایران، منابع اولیه به‌نژادی، محدود به بذر چغندرقند تجارتی بود که از کشورهای خارجی برای کشت به کشور وارد می‌شد. با تأسیس بنگاه اصلاح و تهیه بذر چغندرقند در سال 1332، آزمایش‌هایی برای مقایسه و سنجش سازگاری مجموعه ارقام چغندرقند با محیط انجام گرفت و ارقام مناسب با شرایط آب و هوایی ایران تعیین و بین کارخانجات قند کشور توزیع شد. بنگاه اصلاح و تهیه بذر چغندرقند به خاطر بهره‌گیری از منابع ژنتیکی جدید و بکار گرفتن تکنیک‌های پیشرفته اصلاح و تهیه بذر پُرمحصول و مرغوب به‌ناچار با یکی از شرکت‌های اروپایی قراردادی منعقد و بر اساس آن فعالیت‌های گسترده‌ای را در زمینه تولید بذر چغندرقند به‌عمل آورد. فعالیت‌های به‌نژادی چغندرقند با اصلاح بذور مولتی‌ژرم دیپلوئید در سال‌های 1335 آغاز شد. پس از انقلاب اسلامی، قرارداد شرکت خارجی لغو شد. علیرغم این مسئله خوشبختانه فعالیت‌های به‌نژادی چغندرقند در مؤسسه تاکنون منجر به تولید ارقام تجارتی متعددی شده‌است که قابل رقابت با ارقام خارجی بوده و از لحاظ سازگاری متناسب با آب و هوای کشور هستند.
بخش تحقیقات به‌نژادی از قسمت‌ها، آزمایشگاه‌ها و ایستگاه‌های متعددی تشکیل شده‌است که توسط ستاد مؤسسه تحقیقات چغندرقند همراهی و هدایت می‌شوند. در مراکز استان‌های چغندرخیز کشور نیز بخش به‌نژادی فعالیت داشته و در پروسه اصلاح و تولید ارقام مناسب مشارکت می‌کند. این بخش دارای دو ایستگاه تحقیقاتی شامل فیروزکوه و قطعات تولید بذر استوک و الیت کرج است. آزمایشگاه‌های سیتولوژی و کنترل و گواهی بذر نیز در راستای اهداف این بخش فعالیت دارند. همچنین بخش‌های تحقیقاتی دیگر از قبیل گیاهپزشکی و بیوتکنولوژی با اهداف تولید ارقام جدید چغندرقند با این بخش همکاری داشته و به‌صورت تؤأم برنامه‌های بخش را پیگیری می‌کند.

 

وظایف 

این بخش در راستای اهداف مؤسسه تحقیقات چغندرقند وظیفه دارد در موارد ذیل فعالیت داشته و وظایف محوله را به انجام برساند:

- تحقیقات به‌نژادی: اصلاح وتهیه ارقام منوژرم و مولتی‌ژرم مناسب مناطق مختلف کشور و همچنین اصلاح و تهیه ارقام متحمل به تنش‌های زیستی (بیماری‌های قارچی و ویروسی و نماتد) و غیرزیستی (خشکی و شوری).
- تهیه و تولید بذر مادری موردنیاز کشور (بذور استوک، بذور الیت نرعقیم و گرده‌افشان).
- تهیه و تولید ارقام هیبرید و مواد آزمایشی موردنیاز پروژه‌های تحقیقاتی چغندرقند در سطح کشور (با استفاده از محیط‌های ایزوله یا کیج و گلخانه).
- ارتباط و مکاتبات با شرکت‌ها و مؤسسات تحقیقاتی داخلی و خارجی.
- بانک ژن جهت احیاء، حفظ و ثبت ذخائر توارثی چغندرقند.

 

واحد های تابعه

 

- ایستگاه تولید بذر الیت فیروزکوه

- آزمایشگاه کنترل بذر

- مزرعه تولید بذر الیت کرج